Private equity

Private equity (prywatny kapitał) jest rozumiany jako inwestycja w aktywa, które nie są notowane na rynkach publicznych. Sama nazwa bezpośrednio sugeruje miejsce i sposób pozyskania kapitału – emisja prywatna, w odróżnieniu od emisji publicznej. Inwestycje private equity są często kojarzone, jak się okazuje mylnie, z zaangażowaniem kapitału tylko w firmy poza publicznym obrotem. Mylnie, bo zdarza się, że duże instytucje private equity inwestują w przedsiębiorstwa notowane na giełdach i wycofują je stamtąd.

Inwestorzy, którzy nie mają możliwości przeprowadzania takich inwestycji mają możliwość alokowania swoich kapitałów w fundusze private equity. Fundusze te zarządzane są przez firmy, które właśnie w ten sposób gromadzą niezbędne środki do przeprowadzanie transakcji wykupu lub przejmowania. Z inwestycjami typu private equity związane są terminy wykupu lewarowanego (leveraged buyout), venture capital, anioł biznesu, kapitał typu mezzanine. Fundusze private equity zazwyczaj kontrolują zarządy przejętych firm i wprowadzają do nich ‘swoich’ managerów, których celem jest doprowadzenia do wzrostu wartości przejętego podmiotu.

Instytucje private equity realizują swoje zyski w jeden z trzech sposobów:

• pierwsza emisja publiczna (initial public offer – IPO), czyli wprowadzenie akcji firmy na giełdę,
• sprzedaż lub fuzja firmy, którą kontrolują,
• rekapitalizacja, czyli refinansowanie kapitału długiem.

Fundusze private equity są zgromadzonym wspólnie, przez kwalifikowanych inwestorów, kapitałem inwestycyjnym. Kapitał funduszu pochodzi od instytucji finansowych i/lub od pojedynczych zamożnych inwestorów. Fundusze zazwyczaj powoływane są na okres nie dłuższy niż 10 lat. Przez ten okres fundusz dokonuje od 15 do 25 niezależnych transakcji, których wartość najczęściej nie przekracza 10% zgromadzonego kapitału funduszu.

Przy inwestycjach private equity należy zwrócić na wysokość prowizji zarządzających funduszem. Na prowizję składają się: premia za zarządzanie (wyrażona jako procent od wartości netto kapitału funduszu – net asset value; NAV), premia za monitorowanie (opłacona przez firmy wchodzące w skład portfela funduszu), premia za przeprowadzanie transakcji (ta opłata związane jest za wiedzę i udział zarządzającego w transakcji przejęcia). Dodatkowo zarządzający uprawnieni są do premii za sukces inwestycyjny, który zależy od wyników funduszu. Najczęściej zarządzający pobierają opłatę za zarządzanie w wysokości 1% - 2% od wartości netto kapitału funduszu i dodatkowo premię za sukces inwestycyjny, która wynosi najczęściej 20% od osiągniętego ponad cel inwestycyjny zysku. Cel inwestycyjny (hurdle rate) zazwyczaj ustalany jest na poziomie 8% - 10% p.a.

Często przy inwestycjach private equity pojawia się termin High Water Mark. Jest to termin związany z premią za sukces inwestycyjny. Premia ta jest pobierana w trakcie życia funduszu, najczęściej w okresach miesięcznych. Naturalnie zwrot z inwestycji, może się wahać i przez jakiś czas być powyżej ‘hurdle rate’ (premia jest naliczana i wypłacana zarządzającym), a czasami być poniżej. High Water Mark to ochrona przed kilkukrotnym pobieraniem premii za sukces.